11,58 triệu cử nhân sẽ gia nhập thị trường việc làm của Trung Quốc vào năm 2023. Ảnh: AFP
Hai tháng sau khi bị một công ty điện ảnh và truyền hình ở Thâm Quyến cho thôi việc, Deng Jun trở về quê ở tỉnh Hồ Nam để nhận một công việc trong ngành dịch vụ giúp việc gia đình.
Chàng trai 21 tuổi bắt đầu đi làm từ tháng 12 năm ngoái, trước khi tốt nghiệp đại học chuyên ngành sản xuất hậu kỳ vào tháng 6 năm nay. Hiện tại, Deng đang tham gia khóa đào tạo nghề giúp việc kéo dài 30 ngày trong thời gian thử việc. Trong thời gian đó, Deng sẽ kiếm được 2.000 nhân dân tệ (6,5 triệu đồng) mỗi tháng.
“Tình hình việc làm năm nay ngày càng trở nên bi quan. Rất khó để tìm được việc”, anh Deng, một trong số 11,58 triệu sinh viên tốt nghiệp kỷ lục gia nhập lực lượng lao động của Trung Quốc trong năm nay, chia sẻ.
Tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên Trung Quốc trong độ tuổi 16 - 24 đã tăng lên mức kỷ lục 21,3% trong tháng 6 năm nay, khi nền kinh tế nói chung đang chật vật phục hồi sau đại dịch COVID-19 và các doanh nghiệp tư nhân phải xoay sở để lấy lại thị trường.
Trong bối cảnh đó, Bắc Kinh tuyên bố sẽ đặt vấn đề tạo việc làm là ưu tiên hàng đầu trong các kế hoạch nửa cuối năm nay. Theo đó, một số biện pháp đã được thực hiện để khuyến khích những người trẻ tuổi và sinh viên mới tốt nghiệp tham gia vào ngành giúp việc nhà.
Anh Deng bắt đầu khóa đào tạo giúp việc nhà lúc 9 giờ sáng và kết thúc lúc 5 giờ 30 chiều, bao gồm cả thời gian nghỉ trưa 2 tiếng. Anh chỉ được nghỉ 3 ngày mỗi tháng.
“Thực sự công việc này rất mệt mỏi, vì làm việc nhà khiến tôi bị đau lưng, nhưng dù sao có việc làm cũng tốt hơn nhiều so với thất nghiệp ở nhà hàng ngày”, Deng nói và cho biết anh sẽ kiếm được 2.500 nhân dân tệ (8,3 triệu đồng) cộng với tiền hoa hồng sau khi hoàn thành thời gian thử việc, bao gồm khoá đào tạo kéo dài 30 ngày.
Theo Cục Thống kê Trung Quốc, vào tháng 1, thu nhập trung bình hàng năm của cả nước là 36.883 nhân dân tệ. iiMedia Research cho biết 93,8% người tiêu dùng ở Trung Quốc đã sử dụng dịch vụ giúp việc gia đình trong nước vào năm 2022.
Deng cho biết công ty của anh có nhiều lao động trẻ tuổi và có bầu không khí làm việc vui vẻ. Anh nhận thấy ngành nghề này có tiềm năng phát triển to lớn.
Tỉ lệ thất nghiệp của giới trẻ Trung Quốc. Nguồn: Cục Thống kê Quốc gia
Quy mô thị trường dịch vụ giúp việc ở Trung Quốc đã tăng gần gấp 4 lần, từ 277,6 tỷ nhân dân tệ năm 2015 lên 1,01 nghìn tỷ nhân dân tệ vào năm 2021 và dự kiến sẽ tăng thêm lên 1,16 nghìn tỷ nhân dân tệ vào năm 2023.
Trước đây, nhân viên của các công ty cung cấp dịch vụ giúp việc hầu hết ở độ tuổi trung niên. Nhưng trong những năm gần đây, ngày càng có nhiều người trẻ tham gia thị trường này với thị trường tiêu dùng khổng lồ và nhu cầu dịch vụ tăng cao.
Cô Yang Chunmei - 33 tuổi, người thành lập công ty chuyên cung cấp dịch vụ giúp việc gia đình ở tỉnh Tứ Xuyên - cho biết: “Những người trẻ tuổi có lợi thế về thể chất và kỹ năng giao tiếp tốt hơn. Điều đó gíup hiểu rõ nhu cầu của khách hàng hơn so với những người lớn tuổi”.
Công ty của Yang tập trung chủ yếu vào các dịch vụ dọn dẹp cao cấp. Cô cho biết phần lớn nhân viên của công ty ở độ tuổi 20 và xu hướng thế hệ Z (những người sinh năm 1997 đến năm 2015) gia nhập ngành nghề này ngày càng tăng.
Yang chỉ ra rằng môi trường làm việc thân thiện, giờ giấc linh hoạt hơn và mức lương tương đối cao từ 7.000 nhân dân tệ đến 8.000 nhân dân tệ (23 – 26 triệu đồng) mỗi tháng có thể giải thích phần nào cho sức hút đang gia tăng của ngành nghề này với giới trẻ.
Người tìm việc tại một hội chợ việc làm ở Bắc Kinh ngày 9/6. Ảnh: EPA
Công ty của cô Yang cũng thu hút nhiều người giúp việc tuổi trung niên đã có thâm niên trong nghề.
“Người trung niên thường có tinh thần trách nhiệm và sức chịu đựng cao khi làm công việc dọn vệ sinh. Đó là lý do tại sao chúng tôi ưu tiên họ trong quá trình tuyển dụng”, cô nói thêm.
Tương tự như lực lượng lao động trẻ hơn, công ty của Yang cũng đang nhắm đến nhóm khách hàng trẻ tuổi đang tìm kiếm trải nghiệm sống chất lượng cao hơn.
Ông Chen Jianwei - nhà nghiên cứu tại Đại học Kinh doanh và Kinh tế Quốc tế - cho biết: “Xét theo xu hướng chuyển đổi cơ cấu của Trung Quốc, lĩnh vực dịch vụ sẽ lấn át các ngành công nghiệp trong tương lai”.
Ông Chen lưu ý nhu cầu mạnh mẽ đối với các dịch vụ trong nước có thể mang lại số lượng lớn cơ hội việc làm và giảm bớt áp lực cho thị trường lao động. Tuy nhiên, nhà nghiên cứu này cho rằng lĩnh vực giúp việc nhà có những hạn chế do thiếu quy định quản lý và triển vọng tăng lương không cao. “Những người trẻ tuổi có thể coi công việc này như một bước chuyển tiếp, để tích lũy một số kinh nghiệm và kỹ năng”, ông nói.
Cô Yun Duo, 26 tuổi, tốt nghiệp Đại học Sư phạm Quý Châu chuyên ngành khoa học chính trị và hành chính công, đang làm giúp việc gia đình tại tỉnh Quảng Đông. Cô hy vọng sẽ trả hết khoản vay thời sinh viên từ việc nỗ lực tiết kiệm tiền thuê nhà và chi phí ăn uống.
“Lựa chọn đầu tiên của tôi không phải là nghề giúp việc nhà. Sau giai đoạn tạm thời làm nghề giúp việc nhà kéo dài khoảng nửa năm, tôi có thể tham gia kỳ thi tuyển công chức”, cô nói.