Đã từ lâu, Bắc Hà (Lào Cai) trở thành một nơi sinh hoạt văn hóa của đồng bào các dân tộc Tày, Nùng, Mông... Chợ Bắc Hà là trung tâm của mọi sinh hoạt văn hóa của người dân nơi đây.
|
Quang cảnh phiên chợ Bắc Hà. |
Chợ Bắc Hà thuộc xã Tà Chải nằm ngay trung tâm thị trấn Bắc Hà của tỉnh Lào Cai. Cứ khoảng 2 giờ chiều thứ bảy, từng đoàn người từ các xã như Cán Cẩu, Tá Củ Tỷ, Nậm Đót... lũ lượt kéo về phiên chợ. Họ đi bằng ngựa, thồ đủ các loại lâm thổ sản về bán. Sáng ngày chủ nhật phiên chợ càng đông vui hơn, sặc sỡ đủ mầu quần áo, ô dù cùng đồ trang sức. Các cô gái Tày, Nùng với các sản phẩm nổi tiếng như đồ trang sức bằng bạc, vòng tay, nhẫn, hoa tai với tiếng đàn môi, sáo trúc, khèn... Ai đi chợ cũng muốn mua về những đồ kỷ niệm. Chợ có nhiều đặc sản miền núi như hoa quả, mật ong, nấm hương, măng rừng, cá suối... Sản phẩm địa phương là các loại biệt dược nổi tiếng như đỗ trọng, tam thất, gấu tàu, ý dĩ... Chợ Bắc Hà không chỉ là nơi mua bán, trao đổi mà còn là nơi hò hẹn của trai chưa vợ, gái chưa chồng. Hát giao duyên là một sinh hoạt văn hóa dân tộc đặc thù của các chàng trai cô gái người Dao, Pù Lá. Âm thanh từ bài hát hòa trong tiếng khèn sáo, chứa đựng những tình cảm yêu thương tràn đầy hy vọng. Dưới rừng xanh lá, hay ven đồi, trai gái người Mông ngồi tâm sự hò hẹn lứa đôi. Tiếng đàn môi của chàng trai du dương như rót vào tâm hồn những cô gái:
Ta đi tìm nàng dù trời sập chẳng sợ
Ta đi kiếm em dù đất lở chẳng rời...
|
Du khách nước ngoài thăm quan phiên chợ. |
|
Các cô gái dân tộc với trang phục sặc sỡ sắc màu. |
Nói đến Bắc Hà phải nói đến món thắng cố, phở chua và rượu. Rượu Bắc Hà trong vắt như nước mưa. Nguyên liệu chủ yếu là ngô, ủ với men của địa phương, được cất lên. Nồng độ từ 45 đến 60 độ. Rượu ở đây có thể bị say nhưng không đau đầu. Ai đi chợ cũng đều uống rượu, từ ông già, đàn bà, gái, trai, trẻ nhỏ đều uống mà không thấy to tiếng, cãi lộn.
|
Hàng hóa nông sản bày bán ở chợ Bắc Hà. |
Thắng cố được nấu bằng chiếc chảo to đặt trên 3 hòn gạch, củi được đốt lên đượm than hồng. Người ta đổ vào chảo nhiều loại xương như dê, bò, lợn, chó, thịt ba chỉ, cả bộ lòng... Gia vị gồm ót, tỏi, rau thơm, nõn chuối, búp cây chua. Thắng cố được múc vào bát to hay chiếc máng bằng tre. Họ lặng lẽ ăn, lặng lẽ uống, gật gù bên nồi thắng cố rủ rỉ chuyện trò. Quầy thắng cố, phở chua trở thành một trung tâm truyền tin của đồng bào các dân tộc.
Chợ Bắc Hà còn có những trò chơi như ném còn, chọi chim, bắn nỏ, đánh đu rất hấp dẫn và thú vị.
Cao Khương